کمی در مورد تاریخچه ترکی استانبولی و آذری
کمی در مورد تاریخچه ترکی استانبولی و آذری
زبان های ترکی استانبولی و آذری در ریشه اصلی در واقع یک زبان بودند. هرچه بیشتر به عقب برگردیم تفاوت های این دو زبان کمتر می شود. گرچه تفاوت در لهجه همیشه بین این مناطق وجود داشت و هنوز هم وجود دارد (همانطور که تفاوت در لهجه حتی بین آذری ها ایران هم زیاد هست) بیشتر تفاوت این دو زبان در واقع پس از از بین رفتن امپراتوری عثمانی ایجاد شد. در ترکیه مدرن به واسطه احساسات وطن پرستانه و مدرن گرایانه، تغییراتی در زبان ایجاد شد تا به واسطه آن ابتدا خط نوشتاری ترکی از عربی به لاتین تغییر کند و سپس در یک سلسله تغییرات تلاش شد واژه های فارسی و عربی وارد شده در زبان ترکی استانبولی با واژه های قدیمی ترکی یا واژه های جدید ساخته شده با ریشه ترکی جایگزین شود.
باید توجه داشت که این تغییرات تنها در ترکیه انجام می شد پس مردم ساکن آذرباییجان (در ایران و در شوروی) از این تغییرات مصئون ماندند. این موضوع یکی از جنبه های جداکننده اصلی این زبان ها/گویش ها بود. با گذشت زمان و ورود واژه های مرتبط با تکنولوژی به سه کشور ایران، شوروی (و بعدا اذرباییجان) و ترکیه هر کدام از این واژه های جدید به نحوی وارد زبان های ترکی شدند و این موضوع هم تفاوت های آنها را بیشتر کرد. باید به این موضوع هم توجه کرد که شوروی تلاش زیادی برای جداکردن نژادی مردم منطقه آذرباییجان می کرد. مردم این منطقه نسبت به مردم ایران بیشتر با واژه های روسی سر و کار داشتن و حتی خط نوشتاری آن سیلیریک شد، پس تفاوت هایی در این منطقه هم نسبت به آذرباییجان ایران ایجاد شد (گرچه این تفاوت ها نسبت به تفاوت ترکی اذرباییجان و ترکی استانبولی کمتر است).
در نهایت میتوان گفت نحوه صحبت کردن مردم آذرباییجان در واقع شکلی از زبان ترکی است که پیش از ایجاد تغییرات در ترکیه، در امپراتوری عثمانی هم وجود داشت. اما با ایجاد این تغییرات تفاوت ها در بین این زبان ها بیشتر شده است.
